Czasową niezdolność do wykonywania pracy pracownik musi potwierdzić pracodawcy odpowiednim dokumentem. Takim dowodem jest zwolnienie lekarskie. Obecnie lekarz wystawia je elektronicznie, z kodem niezdolności do pracy. Czym jest zwolnienie chorobowe i co musisz wiedzieć o L4? Czytaj w artykule. 

L4 – co to jest?

L4 to popularne określenie zwolnienia lekarskiego. Jest to dokument, który określa, że pracownik jest niezdolny do pracy w danym okresie czasu. Uprawniony lekarz wystawia L4 elektronicznie na podstawie danych pacjenta i pracodawcy (e-ZLA). W zwolnieniu lekarskim musi zaznaczyć kod niezdolności do pracy, dzięki któremu określamy wysokość zasiłku chorobowego dla pracownika. Lekarz zaznacza też numer statystyczny choroby, którego jednak nie widzi pracodawca. Oznacza to, że nie zobaczy on przyczyny nieobecności, czyli na co choruje pracownik. 

L4 zawiera wskazania lekarskie, czyli kod 1 lub 2. „1” oznacza, że pacjent musi przebywać w domu i leżeć. Oznaczenie „2” wskazuje, że chory pracownik może się poruszać, oraz że chodzenie nie wpłynie na pogorszenie stanu zdrowia. Jest to ważna informacja w przypadku kontroli pracownika na zwolnieniu lekarskim. W przypadku, gdy podczas choroby z kodem 1 skontroluje nas ZUS, a nie będzie nas w domu, to zostaniemy wezwani do wyjaśnienia sytuacji. 

Kod niezdolności do pracy na L4

Kod choroby umieszczony na L4 to litera, która jest przypisana danej grupie chorobowej. Lekarz nie zawsze ją jednak wpisuje na zwolnieniu. Dane zawarte w L4 mają jedynie pomóc pracodawcy w rozliczeniu pracownika, czy jego kontroli. Jakie wyróżniamy kody niezdolności do pracy i co oznaczają?

• A– powodem zwolnienia jest niezdolność do pracy po 60-dniowej przerwie na skutek choroby, która była przyczyną niezdolności do wykonywania pracy przed przerwą. Kod A ma wpływ na wyliczenie okresów wypłaty zasiłków. 
• B– niezdolność do wykonywania obowiązków w pracy w czasie ciąży. Pracownica musi o tym fakcie poinformować pracodawcę. Za zwolnienie chorobowe z kodem B należy się zasiłek w wysokości 100% podstawy wynagrodzenia pracownicy. 
• C– powód zwolnienia związany jest z nadużyciem alkoholu. W tym przypadku pracownikowi nie należy się wynagrodzenie, ani zasiłek chorobowy za pierwsze 5 dni od daty rozpoczęcia nieobecności zaznaczonej na L4. 
• D– powodem niezdolności do pracy jest gruźlica. Ten kod ma wpływ na wyliczenie zasiłku.
• E– ten kod oznacza niezdolność do pracy z powodu chorób zakaźnych. Objawy ukazują się min. 14 dniach od początku choroby. Na podstawie kodu E ustalimy prawo do zasiłku po okresie ubezpieczenia. 

Numer statystyczny choroby na zwolnieniu lekarskim

Lekarz zapisuje na L4 nr statystyczny choroby, czyli najprościej mówiąc nr określający przyczynę choroby. E-ZLA dla pracodawcy tego nr nie zawiera, ponieważ według przepisów RODO dla ZUS, szczegółowe informacje o chorobach pracowników, m.in. ich powody, nie mogą trafić do pracodawcy. Pole z nr statystycznym jest ukryte w elektronicznym L4 (e-ZLA) przekazywanym przez system PUE. Numer statystyczny choroby dotyczy tego, jaka dolegliwość została zdiagnozowana z listy Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. Jest to niezbędne do statystyki, a także określania przez ZUS rodzaju niezdolności do wykonywania pracy. Co więcej, lekarz na tej podstawie rozlicza się z NFZ.

Ile mamy dni na dostarczenie L4?

Zwolnienie lekarskie potwierdza nieobecność w pracy, ale też jest podstawą do wypłaty świadczeń chorobowych. Od 2018 roku L4 nie jest już wystawiane w formie papierowej, tylko elektronicznie, jako e-ZLA na profil Platformy Usług Elektronicznych pracownika. Trafia także do ZUS. Do tego czasu pracownik miał 7 dni na dostarczenie go do pracodawcy, licząc od dnia następującego po dniu otrzymania dokumentu od lekarza. Obecnie pracownik nie ma obowiązku dostarczenia do firmy zwolnienia lekarskiego. Jest jednak konieczne, aby poinformował pracodawcę o fakcie zwolnienia chorobowego.

Pracownik ma obowiązek informacyjny, czyli musi dać znać pracodawcy o swojej chorobie i przewidywanej nieobecności, jeżeli jest to możliwe. Musi też potwierdzić otrzymanie zwolnienia lekarskiego na dany okres. Może to zrobić osobiście, lub z pomocą innej osoby, a także telefonicznie, bądź drogą mailową.

Warto w firmie korzystać z elektronicznych systemów do zarządzania nieobecnościami. Zwolnienie lekarskie pracownika automatycznie trafi do elektronicznych akt pracowniczych, a jego nieobecność chorobowa będzie widoczna w kalendarzu dla innych współpracowników i pracodawcy.

Powrót do pracy po zwolnieniu lekarskim

Przy dłuższych zwolnieniach chorobowych pracodawca musi podjąć odpowiednie działania. Kodeks pracy w art. 229 § 2 określa, że jeśli pracownik przebywa na L4 ponad 30 dni, to pracodawca przed jego powrotem musi wystawić skierowanie na kontrolne badania lekarskie medycyny pracy. Bez ważnych badań nie możemy dopuścić pracownika do wykonywania pracy. Koszt badań kontrolnych pokrywa pracodawca. Muszą się one odbyć w trakcie godzin pracy pracownika. Zdarza się, że po dłuższym zwolnieniu, osoba nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków. Pracodawca może wtedy oddelegować pracownika na inne stanowisko lub zlecić mu inne zadania.