W każdym przedsiębiorstwie obowiązuje konkretny system wynagradzania. Pracodawca przyjmuje metodę, według której ustala wysokość oraz składniki wynagrodzenia za pracę wykonywaną przez pracownika. W niektórych branżach możemy spotkać się z systemem, którym jest wynagrodzenie prowizyjne. Na czym polega i kto może je otrzymać? Dowiesz się z tego artykułu.
Wynagrodzenie prowizyjne – czym jest?
Jedną z często wybieranych metod zapłaty pracownikom jest system prowizyjny. Płaca lub dodatek zależy wtedy od wyników pracy. Wynagrodzenie prowizyjne liczymy m.in. od:
- liczby lub wartości sprzedaży,
- wykonania usług,
- pozyskanych zleceń,
- obrotu,
- ściągniętych należności od dłużników,
- zawartych kontraktów.
Najprościej mówiąc, wynagrodzenie prowizyjne stosujemy wtedy, kiedy w firmie ważne są efekty pracy. Najczęściej dotyczy to pracowników zatrudnionych na stanowiskach przedstawicieli handlowych. Ich wynagrodzenie możemy naliczać na podstawie osiągniętych wyników, w formie, np. procentowej. Zdarza się, że te wyniki nie zależą indywidualnie od jednej osoby. W tym przypadku możemy zastosować prowizję zespołową. Procent wynagrodzenia prowizyjnego ustala się zwykle jednakowe dla wszystkich pracowników. Możemy zastosować także procent uzależniony od kwoty. Dla przykładu byłoby to 8% przy sprzedaży na poziomie 5 000-20 000 zł, a 10% powyżej 20 000 zł .
Wynagrodzenie prowizyjne jako składnik wynagrodzenia
Pensja dla pracownika jest zależna od wielu składników. Prowizja może być jednym z nich. Warto zaznaczyć, że ten element składników wynagrodzenia nie musi być brany pod uwagę w każdym miesiącu. Wynagrodzenie prowizyjne może być bowiem wypłacane, np. raz w kwartale, w zależności od decyzji firmy.
Przykładowo, agent ubezpieczeniowy może mieć w umowie zawartą płacę zasadniczą oraz prowizję. Te dwa elementy będą stanowiły składniki wynagrodzenia, czyli podstawa płacy 4 500 zł oraz 5% prowizji od wartości sprzedaży.
Prowizja w regulaminie pracy
Przy ustalaniu wynagrodzenia prowizyjnego trzeba wziąć pod uwagę przepisy Kodeksu pracy odnośnie wymiaru czasu pracy. Mimo stosowania systemu prowizyjnego pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę na pełen etat pracuje według przepisów 40 godzin tygodniowo, 8 godzin na dobę w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy. Co więcej, ma prawo do płacy minimalnej. Oznacza to, że jeśli według systemu prowizyjnego nie osiągnął w danym miesiącu minimalnego wynagrodzenia, to pracodawca musi mu dopłacić wyrównanie.
Warunki wynagradzania prowizyjnego powinniśmy zawrzeć w regulaminie pracy i wynagradzania. Należy określić ścisłe zasady oraz stawki procentowe.
Wynagrodzenie prowizyjne na podstawie umów cywilnoprawnych
Wynagrodzenie prowizyjne nie musi dotyczyć wyłącznie umów o pracę. Jeżeli zastosujemy system prowizyjny dla pracownika zatrudnianego na umowę zlecenie, to nie bierzemy pod uwagę przepisów Kodeksu pracy dot. minimalnej stawki godzinowej. Ma to zastosowanie jednak tylko wtedy, kiedy pracownik otrzymuje wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne. Jeżeli jednak pracownik ma więcej składników wynagrodzenia, to musimy zagwarantować mu płacę minimalną.
Kiedy stosować system prowizyjny
Jak wspomnieliśmy wcześniej wynagrodzenie prowizyjne, sprawdzi się wyłącznie na tych stanowiskach, na których liczy się wynik pracy. Wtedy wysokość pensji zależy od efektów i realizacji założonych celów. Może to być więc wartość sprzedaży, lub sama liczba transakcji. Procent od danego wyniku doliczamy wtedy w składnikach wynagrodzeń w systemie kadrowo-płacowym.