Bardzo często przedsiębiorcom zdarza się, że kontrahenci blokują ich płynność finansową poprzez niepłacenie w terminie za towary, lub usługi. Odpowiadając na te problemy, wprowadzono tzw. ulgę na złe długi. Stosuje się ją głównie przy podatkach dochodowych PIT i CIT. Można z niej skorzystać także w VAT przy spełnieniu kilku warunków. Czym jest ulga na złe długi? Czytaj dalej.

Ulga na złe długi – warunki

Ulga na złe długi pozwala regulować problemy związane z płatnościami między sprzedawcą a nabywcą. Najprościej mówiąc, dotyczy to niezapłaconych faktur. Podatnik nie musi płacić podatku od tych faktur, za które nie otrzymał należności od kontrahenta. 

Jakie warunki trzeba spełnić, żeby skorzystać z ulgi na złe długi?

• Nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona;
• Od terminu zapłaty na fakturze lub umowie upłynęło 90 dni;
• Wierzyciel musi być czynnym podatnikiem VAT (na dzień poprzedzający skorzystanie z ulgi);
• Wierzytelność nie została zbyta na rzecz innego podmiotu;
• Od daty wystawienia faktury nie upłynęły 3 lata (od końca roku, w którym ją wystawiliśmy).

Co więcej, ulgę na złe długi stosujemy tylko dla transakcji na terenie kraju. Jeżeli dłużnik uregulował część należności, możemy skorzystać z ulgi tylko dla tej niezapłaconej części. 

Ulga na złe długi w podatkach dochodowych

W przypadku PIT wierzyciel musi wykazać ulgę za złe długi w deklaracji rocznej. Możemy zmniejszyć podstawę opodatkowania o nieuregulowaną wartość wierzytelności zaliczaną do przychodów należnych PIT rocznego. Możemy przeczytać o tym w art. 26i ustawy o PIT. Dłużnik musi natomiast podwyższyć podstawę opodatkowania o wartość zobowiązania do zapłaty, której nie uregulował.

Podobnie jest przy CIT. Dochód, który stanowi podstawę opodatkowania, można pomniejszyć o nieuregulowaną wartość wierzytelności zaliczaną do przychodów należnych. Dokonujemy tego w deklaracji podatkowej, którą składamy za ten rok, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty. Kontrahent musi więc zwiększyć podstawę opodatkowania o tę kwotę. 

Aby zastosować ulgę na złe długi w podatkach dochodowych, należy spełnić łącznie 3 warunki:

• dłużnik nie może być w trakcie likwidacji, lub postępowania restrukturyzacyjnego, czy upadłościowego,
• nie minęły 2 lata od wystawienia faktury, lub podpisania umowy,
• umowa lub faktura dotyczy podatników, którzy płacą podatki w Polsce.

Jak skorzystać z ulgi przy VAT

Przy problemach związanych z płatnościami od kontrahentów podatnik może odliczyć VAT związany z wierzytelnością od następnego okresu rozliczeniowego. Przede wszystkim musi jednak spełnić kilka warunków, musi:

• upewnić się, że wystawiona faktura została wysłana do kontrahenta,
• mieć pewność, że termin zapłaty faktury upłynął,
• udowodnić, że podjął działania, których celem było odzyskanie wierzytelności.

Ulga na złe długi dotyczy w tym przypadku tylko VAT naliczonego, a nie należnego. Odliczenia VAT, który był związany z długiem, możemy dokonać tylko w ciągu 3 lat od końca roku, w którym wystawiliśmy fakturę. Co zrobić, gdy dłużnik nie jest VAT-owcem? Potrzebne będzie dodatkowo potwierdzenie wierzytelności prawomocnym orzeczeniem sądu, a sprawa musi zostać przekazana do komornika. Wierzyciel oraz dłużnik muszą dokonać powrotnej, jeżeli należność zostanie uregulowana. W przypadku, gdy skorzystano już z ulgi za złe długi, a płatność została uregulowana (w części, lub całkiem), wierzyciel musi ponownie zwiększyć przychody. Dłużnik może wtedy ponownie wykazać daną kwotę jako koszt uzyskania przychodu. Może też odliczyć VAT.