Czym jest podatek hipotetyczny? Jaki ma związek z ulgą dla klasy średniej?

Podatek hipotetyczny

Krajowa Administracja Skarbowa z urzędu i bez żadnego wniosku obliczy hipotetyczny podatek należny. W obliczeniach zastosuje ulgę dla klasy średniej, ale wyższą stawkę podatku – 17% zamiast 12%. Weźmie pod uwagę wyłącznie te dane, które podatnik podał w rozliczeniu rocznym PIT. Wraz ze wszystkimi wykazanymi przez niego ulgami i preferencjami.

Ulga dla klasy średniej – likwidacja lipiec 2022 r. 

Od 1 stycznia 2022 roku polski Rząd wprowadził w Polskim Ładzie ulgę dla klasy średniej. Celem wprowadzonej ulgi było ograniczenie negatywnych konsekwencji, spowodowanych m.in. zniesieniem możliwości odliczania od podatku składek na ubezpieczenie zdrowotne. Ulga dotyczyła: 

  • pracowników o rocznych przychodach od 68 412 zł do 133 692 zł brutto, których przychody wynikały ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych. Którzy złożą PIT 37,
  • osób, które uzyskały przychody z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, pomniejszone o koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia tej działalności. Z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł. Którzy złożą PIT-36.

Ulgę dla klasy średniej wycofano 1 lipca 2022 roku. Oznacza to, że podatnicy od tego czasu nie mogą korzystać z wprowadzonej 1 stycznia 2022 roku preferencji. Co w tej sytuacji? Z pomocą przychodzi podatek hipotetyczny. 

Podatek hipotetyczny należny

Nowym zabezpieczeniem dla podatników przed niekorzystnymi skutkami likwidacji ulgi dla klasy średniej, jest podatek hipotetyczny. Jeżeli podatek należny za 2022 rok, który wynika z zeznania rocznego, będzie wyższy od należnego podatku hipotetycznego za 2022 rok, naczelnik odpowiedniego urzędu skarbowego ma obowiązek zwrócić podatnikowi kwotę danej różnicy. 

Należy również pamiętać, że podatek hipotetyczny należny obliczony będzie według przepisów PIT, które obowiązywały przed 1 lipcem 2022 roku. 

Jak obliczyć podatek hipotetyczny? 

Podatnicy PIT, których przychody pochodzą ze stosunku pracy, pracy nakładczej, stosunku służbowego, spółdzielczego stosunku pracy lub pozarolniczej działalności gospodarczej i których przychody wynoszą od 68 412 zł do 133 692 zł, mogą skorzystać z kalkulatora należnego podatku hipotetycznego. 

Kalkulator przygotowało Ministerstwo Finansów oraz Krajowa Administracja Skarbowa. Jeśli wyżej wymienieni podatnicy PIT chcą z niego skorzystać, muszą przygotować wstępnie wypełnione zeznanie podatkowe. PIT-37 (29) lub PIT-36 (30) za 2022 rok. Dodatkowo informacje PIT-11 lub PIT-40A/11A za 2022 rok otrzymane od płatników.

Ministerstwo podkreśla, że wyliczenia mają charakter poglądowy, w związku z czym nie mogą stanowić podstawy roszczeń wobec organu podatkowego. 

Co zrobić, by otrzymać należny zwrot?

Podatnicy, u których wystąpi dana różnica do zwrotu, otrzymają informację od Urzędu Skarbowego. Nie muszą zatem podejmować w tym celu żadnej dodatkowej aktywności.

W odpowiedzi z 30 września 2022 roku udzielonej przez Ministerstwo Finansów można przeczytać; ,,Jeśli podatek należny wykazany przez podatnika w zeznaniu PIT‑36 albo PIT‑37 będzie wyższy od hipotetycznego podatku – który Krajowa Administracja Skarbowa obliczy sama, stosując do dochodów wykazanych przez podatnika „starą” skalę podatkową ze stawkami 17% i 32% oraz tzw. ulgę dla klasy średniej – podatnik otrzyma zwrot powstałej różnicy.’’.

W przypadku, kiedy podatnik będzie miał jakiekolwiek zastrzeżenia do kwoty należnego mu zwrotu, będzie mógł złożyć wniosek o zwrot kwoty różnicy do naczelnika Urzędu Skarbowego. Jeśli wniosek będzie zasadny, organ podatkowy dokona należnego zwrotu różnicy. Natomiast w przypadku niezasadności może wydać decyzję o odmowie zwrotu.