Jednoosobowa działalność gospodarcza – co musisz wiedzieć?

jednoosobowa dzialalnosc gospodarcza

Ostatnio coraz bardziej popularną formą prowadzenia przedsiębiorstwa jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Często niesie to za sobą duże ryzyko. Osoby, które decydują się założyć taką działalność muszą zorientować się m.in. w formach opodatkowania, czy finansowania. Co musisz wiedzieć, aby prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą?

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Zgodnie z Ustawą Prawo Przedsiębiorców z 6 marca 2018 r. jednoosobowa działalność gospodarcza to „zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”. Przedsiębiorca ponosi bezpośrednie ryzyko z nią związane. W niektórych przypadkach nie ma obowiązku rejestrowania w CEIDG własnej działalności:

  • gdy przedsiębiorca nie prowadził tej działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy;
  • jeśli jest to osoba fizyczna, a przychody z jej działalności nie przekraczają (w żadnym miesiącu) 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, w 2021 – 1400 zł.

Jednoosobowa działalność gospodarcza musi cechować się szczególnymi właściwościami, m.in.:

  1. celem zarobkowym nastawionym na zysk;
  2. zorganizowanym charakterem, np. prowadzi marketing, wynajmuje lokal do wykonywania działalności;
  3. musi być wykonywana we własnym imieniu, nie może nią zarządzać inny podmiot;
  4. jest wykonywana w sposób ciągły, zmierzający do konkretnego celu.

Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?

Niezależnie od branży, w której działamy każda czynność przynosząca stały przychód musi być zarejestrowana. Oczywiście istnieją od tego wyjątki wymienione wcześniej. Aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą trzeba wypełnić formularz CEIDG ze strony ministerstwa, bądź przez e-PUAP. Wniosek można składać:

  • osobiście w urzędzie miasta/gminy,
  • poświadczonym notarialnie listem poleconym,
  • elektronicznie przez e-PUAP lub z bezpiecznym podpisem kwalifikowanym.

Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej w CEIDG jest darmowa. Do celów podatkowych niezbędne jest także nadanie numeru NIP. Podstawą jest również numer REGON, który potrzebny jest do kontaktów z ZUS-em i Urzędem Skarbowym.

Opodatkowanie jednoosobowej działalności gospodarczej

Działania podejmowane przez jednoosobową działalność gospodarczą muszą być powtarzalne. Już we wniosku do CEIDG należy określić formę opodatkowania dochodu z tych działań. Do wyboru są cztery możliwości opodatkowania:

  1. na zasadach ogólnych, według skali podatkowej – stawka 17% lub 32% dla dochodu powyżej 85 528 zł;
  2. według stawki liniowej – stała stawka podatkowa 19%;
  3. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – opodatkowane są jedynie przychody;
  4. na zasadach karty podatkowej – wysokość stawek jest ustalana indywidualnie.

ZASADY OGÓLNE I STAWKA LINIOWA

W przypadku opodatkowania według skali podatkowej lub skali liniowej opodatkowany jest dochód, czyli różnica pomiędzy przychodami i kosztami ich uzyskania. Przedsiębiorca może korzystać z ulgi podatkowej, np. prorodzinnej lub internetowej. Dodatkowo nie zapłaci nic, jeśli nie osiągnie żadnego przychodu. Podatnik, który rozlicza się według stawki liniowej składa zeznanie PIT-36L. Na zasadach ogólnych obowiązuje formularz PIT-36 z załącznikiem PIT-36/B.

RYCZAŁT EWIDENCJONOWANY

Wybierając formę opodatkowania przychodu ryczałtem przedsiębiorca musi zdecydować się na jedną z ośmiu stawek zasadniczych: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12,5%, 15% i 17%. Należy prowadzić wtedy uproszczoną ewidencję przychodów, wykazywać środki trwałe i przechowywać wszystkie dowody zakupu. Nie wykazuje się jednak kosztów. Przychodów nie można pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu. Podatnik musi składać do końca lutego z rok poprzedni zeznanie PIT-28 lub PIT-28S w przypadku przedsiębiorstwa w spadku.

KARTA PODATKOWA

Rozliczając się na zasadach karty podatkowej w jednoosobowej działalności gospodarczej wysokość twojego podatku nie ma związku z dochodem. Wysokość stawek zależy ustala się z naczelnikiem urzędu skarbowego. Zależna jest m.in. od rodzaju wykonywanych usług i liczby mieszkańców w miejscowości, w której zarejestrowano działalność. Karta podatkowa wymaga jednak dodatkowych formalności i ma ścisłe limity zatrudnienia. Podatnik jest zwolniony z obowiązku składania zeznania podatkowego. Musi natomiast złożyć do 31 stycznia deklarację PIT-16A.

Wady i zalety jednoosobowej działalności gospodarczej

Aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą nie trzeba tworzyć kapitału przedsiębiorstwa. Co więcej, nie ponosimy kosztów założenia takiej działalności. Mamy także możliwość wyboru formy opłacania podatków, a obowiązki sprawozdawcze są ograniczone. Jednoosobowa działalność gospodarcza wiąże się także z niższymi kosztami obsługi księgowej i większą elastycznością w otwieraniu, zawieszaniu, a nawet likwidowaniu działalności. 

Każda forma działalności ma jednak swoje wady. Przede wszystkim przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania. Musi także odprowadzać składki na ubezpieczenia do ZUS. Aby założyć taką działalność trzeba mieć także pojęcie o formach opodatkowania.

Zmiany w 2022 r.

Polski Ład planuje wprowadzić szereg zmian od 2022 r. Może to dotyczyć np. opodatkowania działalności na zasadach ogólnych. Planuje się podwyższenie limitu dochodu, od którego obowiązuje stawka podatkowa 32%,- do kwoty 120 tys. zł. Prawdopodobnie nie będzie także możliwości wyboru formy opodatkowania na zasadach karty podatkowej. Ponadto ulec zmianie mogą stawki opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Zachęcamy do śledzenia najważniejszych informacji na naszym fanpage’u.