Od 2025 roku fiskus nałożył na duże firmy nowy obowiązek związany z raportowaniem. Od 2026 r. nowy plik kontrolny będzie dotyczyć także pozostałych podatników CIT. Mowa tu o wdrożeniu JPK_KR_PD. Organy podatkowe zyskają możliwość oceny, czy podatnik właściwie ustalił swoje zobowiązania podatkowe. Co więcej, będą mogły także skuteczniej identyfikować podmioty do przeprowadzenia kontroli. Jak się do tego przygotować?
JPK_KR_PD – czym jest?
Nowy Jednolity Plik Kontrolny ma zapewnić organom podatkowym szybki i bezpośredni dostęp do szczegółowych danych księgowych, które przedsiębiorcy rejestrują w swoich programach księgowych. Wprowadzenie JPK_KR_PD wiąże się z obowiązkiem:
- aktualizacji systemów księgowych zgodnie z nowym formatem pliku oraz jego strukturą logiczną,
- modyfikacji planu kont i zasad prowadzenia rachunkowości,
- a w niektórych przypadkach również nabycia dodatkowego oprogramowania.
Opublikowana przez Ministerstwo Finansów aktualna wersja schemy JPK_KR_PD nie zawiera jeszcze zmian wprowadzonych nowelizacją ustawy o rachunkowości z grudnia 2024 roku. M.in. w zakresie przyporządkowania przychodów ze sprzedaży materiałów. Możemy więc spodziewać się, że struktura pliku zostanie jeszcze zmodyfikowana.
Od kiedy nowy plik?
JPK_KR_PD dotyczy od 2025 roku dużych firm, a w kolejnych latach będzie obowiązywać dla wszystkich podatników CIT. Oznacza to, że pierwsze pliki JPK_KR_PD duże przedsiębiorstwa przekażą 31 marca 2026 r., za rok podatkowy 2025. Przedsiębiorcy muszą jednak przygotować się do tego wcześniej. Jeśli tego nie zrobią, może się okazać, że należy zmienić zapisy w księgach rachunkowych za cały 2025 rok.
Jak przygotować się do wdrożenia JPK_KR_PD?
- Opracowanie szczegółowego planu działania – po pierwsze warto podzielić wdrożenie JPK_KR_PD na etapy. Warto wziąć pod uwagę dostępne zasoby, terminy zamknięć księgowych oraz potencjalne zagrożenia opóźnieniami.
- Zbadanie wymagań i ocena obecnego stanu – należy przeanalizować strukturę JPK_KR_PD, uwzględniając pola identyfikacyjne, zestawienia, czy zapisy księgowe. Przedsiębiorcy muszą upewnić się, że ich programy księgowo-finansowe są gotowe do tworzenia i przesyłania plików w wymaganym formacie.
- Dostosowanie planu kont – kolejnym krokiem powinna być weryfikacja, czy aktualny plan kont odpowiada wymogom nowego pliku. Musimy wskazać konta, które należy rozdzielić – np. takie, które obecnie łączą różne typy kosztów lub przychodów. Zmiany te wymagają aktualizacji polityki rachunkowości, która powinna zostać formalnie zatwierdzona jeszcze w 2025 roku.
- Przeprowadzenie mapowania kont księgowych – jeszcze w tym roku powinniśmy przyporządkować konta bilansowe i pozabilansowe do właściwych sekcji w strukturze pliku. Należy zmapować konta wynikowe z uwzględnieniem obu wariantów rachunku zysków i strat: porównawczego i kalkulacyjnego. Warto także przejrzeć zapisy księgowe od 1 stycznia 2025 r., być może będą potrzebne korekty.
- Przeszkolenie zespołu i testy – ważne będzie przeprowadzenie szkolenia z zakresu nowego planu kont oraz klasyfikacji kosztów uzyskania przychodów (KUP) i niezaliczanych (NKUP). Co więcej, zweryfikowanie spójności danych z bilansem, rachunkiem zysków i strat oraz kalkulacją CIT. Można wygenerować próbne pliki JPK_KR_PD i przetestować ich poprawność za pomocą narzędzi do walidacji.
- Przygotowanie do kontroli – przedsiębiorca wraz z zespołem powinien opracować procedury wewnętrzne, które zapewnią poprawność, jakość i kompletność danych. Każdorazowo przed wysyłką ważne jest sprawdzenie zgodności danych z wymogami. Zadbaj o zabezpieczenie informacji, np. przez zamykanie okresów sprawozdawczych po ich raportowaniu.
Starannie zaprojektowane wdrożenie JPK_KR_PD to nie tylko realizacja obowiązku, lecz także okazja do uporządkowania księgowości, poprawy transparentności procesów oraz ograniczenia ryzyka związanego z podatkami. To dobry moment, by podejść do zmian strategicznie.