Przedsiębiorcy chętnie zatrudniają pracowników z własną działalnością gospodarczą. Wiąże się to z tym, że coraz więcej osób zakłada jednoosobowe firmy. Jedni wolą wystawić fakturę za wykonane usługi, inni preferują podpisanie kontraktu B2B. Taka umowa może określać miejsce i czas pracy, prawo do przerwy, urlopu, czy zasiłku chorobowego, jednak nie musi. Co dokładnie powinna zawierać umowa B2B (business to business)?
Umowa o pracę a umowa B2B
Przy spisywaniu umowy B2B należy zwrócić szczególną uwagę na precyzyjne uregulowanie pewnych kwestii, tak aby pracodawca traktował nas jak partnera, a nie pracownika. Kontrakt B2B to umowa o świadczenie usług. Stosuje się do niej odpowiednio regulacje kodeksu cywilnego o umowie zleceniu (art. 734-751 k.c.). Prawa, obowiązki i kwestie regulowane w takiej umowie zależą jednak od woli stron.
Jak wiadomo, od 2020 roku coraz bardziej popularna stała się praca zdalna. Wcześniej była możliwa głównie na umowie B2B. Usługobiorca może wyrazić potrzebę wykonywania usługi w siedzibie firmy. Jeśli jest uzasadniona, usługodawca powinien wyrazić na nią zgodę. Taki zapis powinien się wtedy pojawić w umowie.
Czas i miejsce świadczenia usług w umowie B2B
Miejsce wykonywania usługi B2B w kontrakcie reguluje się według woli obu stron. Powinno być to elastyczne dla usługodawcy, a nie ścisłe jak w umowie o pracę. Warto mieć na uwadze, że czasem samozatrudniony będzie zobowiązany do pracy w siedzibie firmy usługobiorcy. Może się tak zdarzyć zwłaszcza, gdy do wykonania usługi niezbędny jest sprzęt znajdujący się na miejscu. Wzór umowy B2B nie jest więc stały.
W zależności od usługi warto też określić czas jej wykonywania, np. podczas konkretnego wydarzenia. Należy jednak być w tym ostrożnym, aby umowa B2B nie została potraktowana jak umowa o pracę. Każda ze stron chce realizować umowę korzystnie dla siebie. Brak regulacji czasu świadczenia usług w kontrakcie będzie skutkować tym, że usługobiorca, kontrahent, będzie chciał wykorzystać cały dostępny czas usługobiorcy. Aby się przed tym uchronić umowa B2B powinna zawierać zapis, że dni takie jak soboty, niedziele i święta są dniami wolnymi od świadczenia usług. Jeśli realizacja umowy będzie prawidłowa tylko, gdy jest wykonywana w określonych godzinach, trzeba to zawrzeć w kontrakcie.
Nieobecności w umowie B2B
Pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę przysługuje określona liczba dni urlopowych. Wzór umowy B2B z reguły nie zawiera takich zapisów. Wtedy uznaje się, że usługodawca powinien świadczyć usługi zawsze, gdy nastąpi taka potrzeba. Warto więc uregulować w kontrakcie B2B postanowienia dotyczące przerwy w wykonywaniu usług. Samozatrudniony może określić liczbę dni nieodpłatnej przerwy. Jeśli jednak zależy nam na dłuższej współpracy powinniśmy postarać się o płatny “urlop”. Liczba tych dni może odpowiadać liczbie dni urlopowych odpowiadającej standardowemu uprawnieniu pracownika zatrudnionego na umowie o pracę. Należy to uzgodnić z kontrahentem. Niektórzy pracodawcy zgadzają się na wyliczenie dni urlopowych dla pracownika B2B.
Umowa B2B może zawierać zapis o możliwości świadczenia usług przez osoby trzecie, np. podczas choroby. Samo zwolnienie lekarskie może tutaj nie zadziałać. Wyznaczenie pełnomocnika pozwoli nam zachować prawo do zasiłku chorobowego. Taką umowę z zastępcą trzeba przedstawić kontrahentowi. Musi on wyrazić na to zgodę. Usługodawca jednak nie może w tym czasie świadczyć usług i to jego zastępca odpowiedzialny będzie za dokumentowanie wykonywanych usług. W przypadku, gdy w kontrakcie B2B nie zawarliśmy informacji o powołaniu zastępcy ani odpłatnej lub nieodpłatnej przerwy w pracy, to możemy dołączyć do niego aneks. Przy spisywaniu umowy warto więc zwrócić uwagę na to, czy nie ma w niej braku zgody na aneksowanie oraz zapisów umożliwiających jej rozwiązanie podczas nieobecności, np. spowodowanej dłuższą chorobą.
Wypowiedzenie umowy B2B
Prawo mówi o tym, że umowę o świadczenie usług można wypowiedzieć z ważnych powodów praktycznie zawsze. Wzór umowy B2B powinien zawierać okres, z którego upływem dochodzi do jej rozwiązania. Według przepisów kodeksu cywilnego nie zawsze ważny powód uprawnia do wypowiedzenia umowy w trybie natychmiastowym (art. 756 § 1 i 3 k. c.). Jeżeli chcemy mieć możliwość rozwiązania kontraktu w każdym czasie z ważnych przyczyn musimy umieścić taki zapis. Oprócz tego warto określić okres wypowiedzenia umowy B2B bez ważnego powodu.
O czym warto pamiętać przy umowie B2B?
Oprócz ww. aspektów nie powinno się zapominać o innych ryzykach i odpowiedzialności usługodawcy. Samozatrudniony nie odpowiada za rezultat, a za staranne wykonanie usługi – ma to zrobić profesjonalnie. Dodatkowo warto wskazać odpowiedzialność za powierzone mienie. Ta może wynikać jedynie z umowy. Odpowiedzialność usługodawcy za powierzone mienie z obowiązkiem zwrotu można regulować na zasadach wskazanych w kodeksie pracy. Jeśli tak się nie stanie, za szkodę rzeczywistą oraz utracone korzyści będzie odpowiadać usługodawca. Może się z tego zwolnić, gdy udowodni że szkoda nastąpiła z niezależnych od niego przyczyn.
Przy podpisywaniu umowy B2B warto uregulować wszystkie powyższe kwestie. Dodatkowo powinna się w niej znaleźć:
- klauzula o konkurencji – warto uwzględnić zapis o możliwości lub braku możliwości świadczenia usług na rzecz firm o podobnym, bądź tym samym profilu działalności. Zakaz konkurencji powinien obowiązywać do czasu zakończenia wykonywania usług. Dopuszczalny jest zakaz konkurencji po zakończeniu współpracy, jednak brak rekompensaty za ten okres jest uznawany przez Sąd za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
- klauzula o poufności – może zabezpieczyć firmę przed ujawnieniem przez kontrahenta istotnych informacji i danych.