Spółka jawna – wady i zalety

spółka jawna wady i zalety

Decydując się na założenie własnego biznesu, bierzemy pod uwagę różne typy działalności. Jeśli planujemy prowadzić firmę ze wspólnikiem, lub większą liczbą osób, mamy do wyboru kilka możliwości. Możemy zdecydować się na spółkę cywilną, bądź handlową, z której najprostszą będzie spółka jawna. Jakie posiada zalety, a jakie wady? Dowiesz się z naszego artykułu.

Spółka jawna – na czym polega?

Wybranie najlepszej formy działalności dla naszej firmy to nie lada wyzwanie. Możemy zaobserwować, że na rynku są różne rodzaje spółek. Możemy je podzielić na spółki cywilne oraz spółki handlowe, z których wyróżniamy dodatkowo spółki osobowe i kapitałowe.

Spółka jawna jest spółką handlową osobową. To jedna z najprostszych form prowadzenia działalności. Przed założeniem spółki jawnej warto jednak przeanalizować wszystkie wady i zalety. Nie wiąże się ona z różnymi komplikacjami podatkowymi, tak jak na przykład spółka z o.o., natomiast jej wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem. Warto sprawdzić, czy spółka jawna będzie opłacalna dla naszego biznesu.

Jak założyć spółkę jawną?

Aby utworzyć spółkę jawną, należy podpisać umowę i złożyć wniosek o wpis do KRS. Dopiero w momencie, gdy Sąd Rejonowy wpisze naszą spółkę do rejestru, będziemy posiadać pełną podmiotowość prawną. Oznacza to w praktyce, że dopiero po tym wpisie będziemy mogli zawierać jakiekolwiek umowy. Wniosek o wpisanie spółki jawnej do KRS możemy obecnie składać przez internet.

Sama umowa zawarcia spółki jawnej nie jest skomplikowana. Wymagane jest określenie:

  • nazwy firmy i jej siedziby,
  • przedmiotu działalności,
  • czasu trwania spółki,
  • wkładu każdego wspólnika wraz z wartościami.

Warto jednak zawrzeć w niej więcej elementów. Dotyczy to zasad podziału zysku, wykonywania pracy wspólników, pokrywania strat, podejmowania decyzji i reprezentacji.

Zalety spółki jawnej

  • Prostota założenia– jak wspominaliśmy wcześniej, wystarczy podpisanie umowy oraz złożenie wniosku o wpis do KRS. Można to zrobić internetowo, a spółka powstanie z chwilą wpisania jej do rejestru i nadaniu nr NIP i REGON. Spółkę jawną może założyć praktycznie każda osoba, a także inne spółki prawa handlowego. 
  • Nie jest wymagany akt notarialny– przy podpisywaniu umowy, nie musimy iść do notariusza tak jak w przypadku, np. spółki komandytowej. Wystarczy, że umowa jest podpisana w formie pisemnej.
  • Odrębna osobowość prawna– spółka jest sama w sobie podmiotem prawnym, co oznacza, że może zawierać umowy i inne zobowiązania, a nie jej wspólnicy.
  • Koszty utworzenia– musimy liczyć się jedynie z kosztami rejestracji w KRS, co często wiąże się z pomocą kancelarii prawnej.
  • Brak ustalonych wkładów minimalnych– w przepisach nie znajdziemy określenia minimalnego wkładu, jaki musi wnieść każdy ze wspólników. Wkład nie musi być w postaci pieniężnej, może to być np. wiedza, rzecz ruchoma, praca osobista na rzecz firmy.
  • Elastyczność– warto wspomnieć o tym, że postanowienia umowy mogą być dopasowane swobodnie do wspólników. W większości przypadków wystarczy prowadzić też prostą księgowość, w postaci książki przychodów i rozchodów
  • Brak podwójnego opodatkowania– mamy do czynienia z opodatkowaniem tylko na poziomie wspólników. Jeśli spółka ponosi niskie koszty, może wybrać także ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Co więcej, spółka jawna może skorzystać ze zwolnienia z VAT. 
  • Prostota– wspólnicy mogą samodzielnie podejmować decyzje i nie mają narzuconego sformalizowanego trybu decyzyjności. Wszyscy mogą działać w imieniu spółki i na jej rzecz, chyba że w umowie zawarliśmy inne postanowienie.

Wady spółki jawnej

  • Odpowiedzialność– wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem osobistym. W razie, gdy spółka ma niespłacone zobowiązania, to na początek odpowiedzialność wobec wierzycieli jest z majątku spółki jawnej, a potem z osobistego majątku wszystkich wspólników. Dotyczy to również majątku wspólnego, jeżeli wspólnicy są w małżeństwie.
  • ZUS– wszyscy wspólnicy muszą obowiązkowo i w terminie odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Musimy płacić składki do ZUS niezależnie od wybranej formy opodatkowania.
  • Danina solidarnościowa– w przypadku opodatkowania podatkiem liniowym, lub skali podatkowej. Dochody wspólników obejmujemy tzw. daniną solidarnościową, jeżeli przekroczą 1 000 000 zł. Nadwyżkę od tej kwoty płacimy daniną wg stawki 4%.
  • Obowiązek wpisu do KRS– przed wpisem spółki jawnej do rejestru nie może ona działać i podejmować żadnych czynności. Uzyskanie wpisu do KRS trwa około 1 miesiąca, jeżeli nie ma żadnych braków formalnych. Wiąże się to również z wniesieniem opłaty.

Podsumowując

Spółka jawna jest prostą formą działalności. Zwykle dotyczy małych i średnich przedsiębiorstw, ale może ją założyć zarówno osoba prawna, osoba fizyczna, jak i jednostka organizacyjna. Co więcej, spółkę jawną można z czasem przekształcić. Jeżeli chcemy rozszerzyć naszą działalność i zmienić jej formę prawną. Wiąże się to jednak z dużymi kosztami i formalnościami. Traktujemy to więc jako zaletę i jednocześnie wadę.