Praca zdalna to już nie tylko „bonus” od pracodawcy, ale pełnoprawna forma zatrudnienia, którą dokładnie opisuje Kodeks pracy. Od 2023 roku mamy aż cztery legalne sposoby jej wykonywania – od stałej pracy zdalnej, przez polecenie pracodawcy, aż po okazjonalne 24 dni w roku. Dzięki temu zarówno pracownicy, jak i firmy mogą korzystać z elastyczności, ale w zgodzie z przepisami. To ważne, bo praca zdalna to nie tylko komfort home office, ale też obowiązki i prawa obu stron.
Jak Kodeks pracy definiuje pracę zdalną?
Co ważne, praca zdalna zgodnie z Kodeksem pracy nie jest „samowolką” – zawsze musi opierać się na jasnych zasadach. Można ją uzgodnić z pracodawcą przy podpisywaniu umowy, wprowadzić w regulaminie firmy albo skorzystać z niej okazjonalnie, np. gdy potrzebujesz popracować z domu 1–2 dni w miesiącu. Istnieje też opcja polecenia pracy zdalnej przez pracodawcę, np. w sytuacjach wyjątkowych. Dzięki temu każdy ma pewność, że praca na odległość odbywa się w sposób legalny i bezpieczny. To szczególnie ważne, bo praca zdalna to dziś standard, a nie chwilowa moda.
Praca zdalna uzgadniana z pracodawcą
Najbardziej popularnym i bezpiecznym rozwiązaniem jest praca zdalna uzgadniana z pracodawcą. Polega to na tym, że już na etapie podpisywania umowy o pracę albo później – w trakcie zatrudnienia – obie strony mogą ustalić, że część lub całość obowiązków będzie wykonywana poza biurem. Mówi o tym Art. 67 [19] Kodeksu pracy.
Takie uzgodnienie daje pracownikowi komfort pracy z domu, a jednocześnie jasno określa zasady i oczekiwania. Co istotne, pracodawca powinien zadbać o regulamin albo porozumienie, które precyzuje m.in. zasady BHP, rozliczanie kosztów czy godziny kontaktu. Dzięki temu praca zdalna jest w pełni legalna, a obie strony unikają nieporozumień.
Praca zdalna na polecenie pracodawcy
Praca zdalna na polecenie pracodawcy to rozwiązanie, które pojawia się w wyjątkowych sytuacjach. Kodeks pracy przewiduje, że szef może wysłać pracownika na home office np. w czasie stanu nadzwyczajnego, zagrożenia epidemicznego albo kiedy warunki BHP w firmie uniemożliwiają normalne wykonywanie obowiązków. Takie polecenie jest wtedy w pełni zgodne z prawem i obowiązuje przez określony czas. Dla pracownika oznacza to bezpieczeństwo i ciągłość zatrudnienia, a dla pracodawcy – gwarancję, że praca zostanie wykonana mimo trudnych okoliczności. To pokazuje, że praca zdalna to nie tylko wygoda, ale też narzędzie zarządzania kryzysowego.
Praca okazjonalna – limit 24 dni
Praca zdalna okazjonalna to świetne rozwiązanie dla osób, które na co dzień pracują w biurze, ale czasami potrzebują elastyczności. Kodeks pracy przewiduje tu jasny limit – maksymalnie 24 dni w roku kalendarzowym. Co ważne, taki tryb pracy uruchamiany jest wyłącznie na wniosek pracownika, np. gdy musisz załatwić sprawy rodzinne, opiekować się dzieckiem czy pracować z innej lokalizacji. To forma uproszczona – nie wymaga dodatkowych porozumień ani regulaminów, a pracodawca nie ma obowiązku pokrywania kosztów energii czy internetu. Dzięki temu praca okazjonalna to szybka, wygodna i w pełni legalna opcja na wyjątkowe sytuacje.
Porozumienia i regulaminy – formalności do ogarnięcia
Żeby praca zdalna była legalna i przejrzysta, nie wystarczy tylko ustne dogadanie się z szefem. Kodeks pracy wymaga, aby zasady zostały spisane w odpowiednich dokumentach – najczęściej w porozumieniu, regulaminie albo indywidualnym poleceniu. Dzięki temu pracownik i pracodawca mają jasne reguły gry i unikają nieporozumień. Co zwykle powinno się w nich znaleźć?
- Zasady wykonywania pracy zdalnej – kiedy, gdzie i w jakim wymiarze.
- Rozliczanie kosztów – np. energii, internetu czy sprzętu.
- Zasady BHP – bezpieczne warunki pracy w domu.
- Godziny dostępności pracownika – aby uniknąć pracy „non stop”.
- Ochrona danych i poufność – ważne przy pracy z dokumentami online.
Dlaczego to ważne? Korzyści i pułapki dla pracownika i pracodawcy
Praca zdalna to ogromna wygoda – oszczędzasz czas na dojazdy, możesz lepiej pogodzić obowiązki zawodowe z życiem prywatnym i pracować w bardziej komfortowych warunkach. Dla pracodawcy to z kolei szansa na obniżenie kosztów i dostęp do szerszej puli specjalistów, bo lokalizacja nie ma aż takiego znaczenia. Ale są też pułapki – brak jasnych zasad może prowadzić do konfliktów, problemów z rozliczaniem kosztów czy poczucia, że pracownik jest dostępny 24/7. Dlatego właśnie Kodeks pracy reguluje różne formy pracy zdalnej i wymaga odpowiednich dokumentów. Dzięki temu obie strony zyskują elastyczność, ale jednocześnie działają bezpiecznie i w zgodzie z prawem.
Źródła
Art. 67 [19] Kodeksu pracy
kadry.infor.pl/