Minister Finansów podpisał niedawno rozporządzenie, które wprowadza dodatkowe wymogi dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych, nakładając na przedsiębiorców obowiązek dostosowania swoich systemów do nowego formatu raportowania. Od 1 stycznia 2025 r. polscy podatnicy CIT staną przed nowym wyzwaniem – wprowadzeniem obowiązku przesyłania Jednolitego Pliku Kontrolnego CIT (JPK CIT). Nowe przepisy obejmą największe firmy już na początku 2025 roku, a ich celem jest dalsza cyfryzacja oraz uszczelnienie systemu podatkowego. Co warto wiedzieć o JPK CIT i jak przygotować się na te zmiany?
JPK CIT – czym jest?
JPK CIT będzie nowym narzędziem raportowania podatkowego. Obejmie przede wszystkim największe firmy oraz podatkowe grupy kapitałowe od 1 stycznia 2025 roku. Oznacza to, że podmioty o rocznych przychodach przekraczających 50 mln euro oraz grupy kapitałowe będą musiały dostosować swoje systemy księgowe do nowych wymogów. W praktyce będą musieli prowadzić księgi rachunkowe w sposób, który umożliwia generowanie plików zgodnych z określoną strukturą logiczną JPK CIT. Struktura ta opiera się na istniejącym już JPK_KR, ale dostosowano ją do specyfiki podatników CIT. W ramach nowych regulacji wprowadzą dwie kluczowe struktury: JPK_KR_PD, czyli rozszerzoną wersję dotychczasowego JPK_KR, oraz JPK_ST_KR, która będzie dotyczyć informacji o środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych.
JPK CIT – dla kogo?
Obowiązek przesyłania tych plików w formie elektronicznej do właściwego urzędu skarbowego ma na celu zwiększenie efektywności kontroli podatkowej oraz uszczelnienie systemu podatkowego. Co ważne, wdrożenie JPK CIT będzie miało charakter stopniowy. Od 2026 roku obejmie wszystkich podatników CIT, którzy już teraz są zobowiązani do przesyłania plików JPK_V7. Natomiast od 2027 roku systemem zostaną objęte wszystkie pozostałe podmioty rozliczające się z CIT. Wprowadzenie JPK CIT wymagać będzie od firm nie tylko dostosowania systemów księgowych, ale także zwiększenia uwagi na zgodność procesów księgowych z nowymi wymogami prawnymi, co może wiązać się z koniecznością dodatkowych inwestycji w oprogramowanie i szkolenia personelu.
Najprościej mówiąc, JPK CIT zostanie przesłany po raz pierwszy za rok:
- 2025 (z wysyłką w 2026 roku) dla podatników CIT, których roczne przychody przekraczają 50 mln EUR,
- 2026 (z wysyłką w 2027 roku) dla wszystkich pozostałych podatników CIT, którzy już teraz mają obowiązek przesyłania pliku JPK_VAT,
- 2027 (z wysyłką w 2028 roku) dla pozostałych podatników CIT, którzy nie zostali objęci wcześniejszymi etapami.
Zalety wprowadzenia nowego JPK dla firm
Ministerstwo Finansów podkreśla, że wprowadzenie JPK CIT przyniesie liczne korzyści zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla organów skarbowych. Dla podatników nowy system oznacza:
- przyspieszenie i ułatwienie całego procesu składania zeznań podatkowych, co pozwoli na bardziej efektywne zarządzanie obowiązkami podatkowymi;
- że zmniejszy się ryzyko popełnienia błędów w rozliczeniach, dzięki automatyzacji i standaryzacji procesów raportowania;
- lepszą komunikację z urzędami skarbowymi, co również przyczyni się do sprawniejszego obiegu informacji i szybszego rozwiązywania ewentualnych problemów.
Dla organów skarbowych JPK CIT to narzędzie, które pozwoli na skuteczniejsze i bardziej precyzyjne typowanie podmiotów do kontroli. Będą mieć lepszy wgląd w dane księgowe przedsiębiorstw. Szybszy i łatwiejszy dostęp do tych danych umożliwi sprawniejsze przeprowadzanie analiz oraz weryfikację poprawności rozliczeń podatkowych. W efekcie nowe rozwiązanie przyczyni się do skuteczniejszego zwalczania nadużyć podatkowych. Ma to na celu zwiększenie przejrzystości systemu podatkowego oraz uszczelnienie budżetu państwa.
Elementy JPK CIT
JPK CIT opiera się na strukturach logicznych ksiąg rachunkowych, które wprowadzono w 2018 roku. Te struktury dostosowano do specyfiki nowego obowiązku, uwzględniając postulaty zgłoszone podczas konsultacji społecznych. W rezultacie składa się z dwóch odrębnych części:
- JPK_KR_PD
- oraz JPK_ST_KR.
Warto podkreślić, że podatnicy będą mieli możliwość dzielenia plików JPK_KR_PD na okresy miesięczne, kwartalne lub półroczne. Jest to szczególnie przydatne przy dużej objętości danych.
W nowej strukturze wprowadzono również zmiany dotyczące znaczników identyfikujących, które zostały przeniesione z poziomu dokumentu na poziom konta ksiąg rachunkowych. Zgodnie z projektem rozporządzenia Ministerstwa Finansów, obowiązek stosowania tych znaczników dotyczyć będzie siedmiu grup podatników CIT, takich jak:
- banki,
- zakłady ubezpieczeń,
- fundusze inwestycyjne
- czy domy maklerskie.
Każda z tych grup ma określone konta rachunkowe, do których przypisane są odpowiednie znaczniki. Szczegóły tych wymagań zostały opisane w załącznikach do rozporządzenia.
Dane identyfikacyjne kontrahentów również odgrywają istotną rolę w strukturze JPK CIT. W przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej konieczne będzie podanie ich imienia i nazwiska. Dla osób prowadzących działalność gospodarczą – dodatkowo nazwy firmy oraz numeru NIP. Dla pozostałych kontrahentów wymagane będą pełna nazwa oraz numer NIP.
Podsumowując
JPK CIT będzie zawierał szeroki zakres informacji, w tym dane o kontrahentach, numer identyfikacyjny faktury w Krajowym Systemie e-Faktur (jeśli go nadano). Co więcej, dane dotyczące nabycia, wytworzenia lub wykreślenia z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych. Ponadto, w raporcie znajdą się informacje o różnicach między wynikiem bilansowym a podatkowym. Także o wysokości i rodzaju dochodu podlegającego opodatkowaniu, szczególnie w odniesieniu do podatników objętych ryczałtem od dochodów spółek.